Phó Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM Đỗ Thanh Quang chia sẻ, vận động Công ty TNHH Quốc tế Tam Sơn tham gia Chương trình. Ảnh: T.H

Tạo điều kiện thuận lợi tối đa

Theo Phó Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM Đỗ Thanh Quang, thực hiện Quyết định số 1399/QĐ-TCHQ ngày 15/7/2022 của Tổng cục Hải quan về Chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan (sau đây gọi là Chương trình), Cục Hải quan TPHCM đã tích cực tuyên truyền vận động, ký kết biên bản ghi nhớ công nhận 20 doanh nghiệp tham gia Chương trình. Tuy nhiên, có 3 thành viên bị thu hồi tư cách thành viên do phát sinh vi phạm trong thời gian tham gia Chương trình.

Để hỗ trợ doanh nghiệp, Cục Hải quan TPHCM đã xây dựng Kế hoạch hành động gửi 17 doanh nghiệp tham gia và thông báo định kỳ theo quý tình hình hoạt động xuất nhập khẩu (XNK), tình hình vi phạm và đưa các khuyến nghị tác động đến mức độ tuân thủ của doanh nghiệp.

Đồng thời, Cục Hải quan TPHCM gửi danh sách các doanh nghiệp tham gia chương trình cho tất cả các đơn vị thuộc và trực thuộc để hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Trong đó, cụ thể tên, số điện thoại các cán bộ, công chức là đầu mối cấp Tổng cục, cấp cục, cấp chi cục, đầu mối của doanh nghiệp; cán bộ hải quan được phân công là đầu mối cấp cục và chi cục đều là các công chức có trách nhiệm và trình độ chuyên môn cao để hỗ trợ doanh nghiệp một cách tốt nhất.

Tại các chi cục hải quan cửa khẩu và ngoài cửa khẩu bố trí cửa ưu tiên, biển chỉ dẫn để kiểm tra hồ sơ, đồng thời phân công công chức có năng lực chuyên môn để kiểm tra hồ sơ, hàng hóa doanh nghiệp tham gia Chương trình.

Cùng với đó, xây dựng quy chế phối hợp với đơn vị kho bãi cảng để có khu vực riêng cho việc kiểm tra thực tế hàng hoá của doanh nghiệp thành viên; phân công lãnh đạo chi cục, công chức theo dõi, đôn đốc thực hiện theo các yêu cầu của các đơn vị đầu mối về việc hỗ trợ doanh nghiệp thành viên.

Đối với tờ khai hải quan của doanh nghiệp thành viên, đều được phân công kiểm tra hồ sơ, kiểm tra thực tế hàng hóa cho các công chức có trình độ nghiệp vụ cao để hỗ trợ tốt nhất cho doanh nghiệp; tạo điều kiện để thông quan hàng nhanh chóng; kịp thời đề xuất phương án xử lý, giải quyết hoặc báo cáo lên cấp trên đối với các trường hợp vượt thẩm quyền…

Nâng mức tuân thủ pháp luật

Để đồng hành cùng cơ quan Hải quan thực hiện hiệu quả các mục tiêu đề ra, các doanh nghiệp thường xuyên đánh giá hoạt động, tham khảo các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ tuân thủ do cơ quan Hải quan khuyến nghị để đánh giá rủi ro nội bộ bên trong và các yếu tố rủi ro bên ngoài để phòng ngừa, tiếp tục duy trì mức độ tuân thủ hiện tại và phấn đấu nâng cao mức độ tuân thủ...

Qua 2 năm triển khai, theo dõi đánh giá tình hình mức độ tuân thủ của các doanh nghiệp thành viên, Cục Hải quan TPHCM cho biết các doanh nghiệp đã sự chuyển biến tích cực trong tuân thủ pháp luật hải quan, có 4 doanh nghiệp nâng mức độ tuân thủ từ mức 4: tuân thủ trung bình và mức 3: tuân thủ cao lên mức 2: tuân thủ rất cao.

Với những kết quả đã đạt được, Chương trình nhận được nhiều phản hồi tích cực từ cộng đồng doanh nghiệp khi được hưởng các lợi ích trong việc được giảm tỷ lệ kiểm tra, hỗ trợ làm thủ tục hải quan thuận lợi, chủ động phòng tránh các vi phạm trong quá trình hoạt động XNK.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp đều nhận thấy, việc tham gia Chương trình đưa quan hệ đối tác giữa cơ quan Hải quan và doanh nghiệp trở thành đối tác tin cậy, các doanh nghiệp không ngừng lan tỏa những lợi ích của Chương trình đến với các đối tác, doanh nghiệp XNK khác. Đồng thời, cũng giúp doanh nghiệp trong việc quản lý, kiểm soát tình hình hoạt động XNK của mình, chủ động phòng tránh vi phạm. Đây chính là yếu tố tiên quyết để nâng cao mức độ tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp.

Để đáp ứng yêu cầu mở rộng Chương trình, theo Cục Hải quan TPHCM, cần nghiên cứu và phát triển một phần mềm riêng về Chương trình để tương tác giữa Hải quan và doanh nghiệp, tạo điều kiện cho phép doanh nghiệp thành viên có thể tự tra cứu các thông tin đang được cơ quan Hải quan cung cấp theo từng quý tại thông báo định kỳ thông tin về tình hình hoạt động của công ty như: số lượng tờ khai, loại hình, kim ngạch, mức độ và nguyên nhân doanh nghiệp xếp vào mức độ tuân thủ hiện tại...

Điều này không những giúp cho doanh nghiệp có thể kịp thời kiểm soát hạn chế rủi ro trong nội bộ doanh nghiệp mà còn chủ động điều chỉnh, khắc phục các sai sót, vi phạm thông qua trong việc thực hiện thông báo định kỳ cho doanh nghiệp.

Đối với các công ty kinh doanh kho, cảng cần phối hợp với cơ quan Hải quan để có cơ chế ưu tiên cửa riêng, xếp dỡ hàng hoá nhanh chóng, giảm tối đa thời gian giao nhận hàng cho doanh nghiệp.